De penopauze: Ja, ook mannen komen in "de overgang"
Misschien verzacht het het leed een beetje van al die vrouwen met overgangsklachten: Ook mannen komen in de overgang. Dit heet de peno- of andropauze. Gelukkig voor de man veranderd zijn testosteron niveau niet zo dramatisch snel als bij de vrouw het oestrogeen daalt. Dit duurt bijna zijn hele leven. Zo rond de 30 begint de daling in te zetten met zo'n 1,5% per jaar. Dit is een normaal proces en hoort bij de veroudering maar een deel van de mannen krijgt serieuze klachten. Ongeveer 12% van de mannen tussen de 40 en 70 jaar ervaart klachten door een testosteron tekort.
Het mannelijke geslachtshormoon wordt voor 95% in de testikels geproduceerd en zal via de bloedbaan alle cellen in het lichaam kunnen bereiken. Het is het hormoon van de energie, levenlust, spierkracht en libido. Het heeft onder andere invloed op onze hersenen, botten, bloedvaten, spieren, erectie en immuunsysteem. Veelgehoorde klachten zijn:
Vermindering spierkracht
Meer buikvet
Minder energie, minder initiatief, lusteloosheid
Depressieve klachten en stemmingswisselingen of prikkelbaarheid
Slaapproblemen
Concentratieverlies
Snellere veroudering
Afname van libido
Erectieproblemen
Leefstijl adviezen om je testosteron te boosten
Mannen met overgewicht hebben een lager testosteron. Dit komt omdat in vetweefsel testosteron wordt omgezet in oestrogeen wat zal leiden tot een lager testosteron en hoger oestrogeen. Zij vervrouwelijken dus nog harder dan hun slanke leeftijdsgenoten. Denk aan de vijftiger met uitgezakt bierbuikje. Belangrijk is dus om aan krachttraining te gaan doen. Door meer spiermassa te kweken, verhoog je je testosteron. En daarnaast is het dus belangrijk om af te vallen als je te dik bent. Verder produceert het vet ook allerlei ontstekingsstoffen welke onder andere hart en vaat ziekten en andere verouderingsprocessen versnellen. Laag testosteron leidt tot een hogere kans op een hartinfarct en botontkalking.
Hiernaast gelden ook meer algemene leefstijladviezen: Stress is niet bevordelijk voor je testosteron. Het stress hormoon cortisol wordt uit dezelfde voorloperstoffen gemaakt als testosteron. Moet er veel cortisol worden aangemaakt dan gaat dit ten koste van je testosteron. Ook slaaptekort zorgt voor een daling in de aanmaak van testosteron. Maak slaap dus prioriteit. Stress en slaaptekort veroorzaken gewichtstoename welke ook weer niet bevorderlijk is voor je testosteron niveau. Bewegen, krachttraining, ontspanning, afvallen en goed slapen is dus belangrijk.
En een laatste tip: stop met bier drinken. Hierin zit hop, een natuurijk oestrogeen. Deze wil je liever niet binnen krijgen als man in de penopauze.
Behandeling
Als uit het gesprek met je huisarts blijkt dat je klachten mogelijk samenhangen met een testosteron tekort en in het bloed je testosteron ook aanzienlijk lager is dan verwacht voor jouw leeftijd, zal deze je waarschijnlijk doorverwijzen naar een uroloog gespecialiseerd in laag testosteron klachten. De meeste huisartsen hebben weinig ervaring met het voorschrijven van androgel (testosteron gel). Dit kan overigens wel heel goed helpen. Ook kan het ervoor zorgen dat mannen uit de vicieuze cirkel komen. Door het testosteron tekort ontbreekt het ze aan de energie om naar de sportschool te gaan en hun leefstijl om te gooien Een beetje testosteron kan ervoor zorgen dat mannen hun leefstijl grondig gaan aanpakken. Eenmaal 10-15% gewichtsafname zorgt voor een behoorlijke stijging van het testosteron waardoor in veel gevallen de androgel daarna dan niet meer nodig is.